Nieuwsbericht Digitale nieuwsbrief special 'Samen werken om wateroverlast te beperken'
Klimaatverandering stelt ons voor steeds grotere uitdagingen. Droogte en wateroverlast komen steeds vaker voor. Ook de gemeente Meerssen heeft diverse malen te maken gehad met ernstige wateroverlast. De gemeente Meerssen is samen met het programma Waterveiligheid en Ruimte Limburg (WRL), Waterschap Limburg, Rijkswaterstaat en Zuidelijk Maasdal bezig met allerlei projecten om wateroverlast in de toekomst zoveel mogelijk te beperken. Sommige zijn al in uitvoering. Andere projecten vergen wat langere voorbereidingstijd. In deze speciale nieuwsbrief leest u meer over allerlei waterprojecten. Wij houden u op deze manier periodiek op de hoogte van alle projecten rondom water.
---
Beheer en onderhoud sifon
Sinds 2021 voeren Waterschap Limburg en Rijkswaterstaat extra maatregelen uit om de doorstroming van de sifon onder het Julianakanaal te verbeteren bij hoogwater. Dit gebeurt door periodieke inspecties van de houtvang en door de sifon twee keer per jaar goed door te spoelen.
Drijfvuil
Waterschap Limburg heeft in december 2022 een houtvangconstructie geplaatst. Deze staat stroomopwaarts van de sifon en helpt mee om het vast spoelen van drijfvuil voor de inlaat van de sifon te voorkomen. Grotere stukken vuil zoals boomstronken of grote takken kunnen daardoor niet meer bij de ingang van de sifon komen. Kleiner drijfvuil kan zich daar nog wel verzamelen. In de meeste gevallen functioneert de sifon dan nog prima. Een beperkte hoeveelheid drijfvuil bij de inlaat heeft maar een heel kleine impact op de hoeveelheid water die kan worden afgevoerd.
Controles
De houtvang wordt gemonitord door Waterschap Limburg. Hiervoor is extra aandacht tijdens perioden van hoogwater. Rijkswaterstaat laat tweemaal per maand controleren hoe de sifon erbij ligt. Er wordt dan gelet op de aanwezigheid van vuil voor de ingang van de sifon, en er wordt gekeken naar de stroompatronen bij de uitlaat van de sifon. Dit geeft informatie over de doorstroming in de verschillende buizen. Wanneer tijdens de periodieke monitoring van de sifon (twee maal per maand) de inschatting is dat de doorstroming te veel wordt belemmerd, dan laat Rijkswaterstaat het vuil verwijderen.
Schoonmaak sifon
Rijkwaterstaat spoelt twee keer per jaar de sifon goed door. Het doorspoelen gebeurt in maart en in september. Bij het plannen van het doorspoelen wordt onder andere rekening gehouden met de ecologie van het gebied, en de te verwachten waterstanden. Het doorspoelen gebeurt door steeds één van de vijf buizen open te laten en de andere vier met een schot dicht te zetten. Zo stroomt al het water van de Geul krachtig door één opening. Op deze manier kan aanwezig slib en vuil mee worden genomen door het water.
Gezamenlijke afspraken
Naast de geïntensiveerde controles en schoonmaak zijn Waterschap Limburg en Rijkswaterstaat met gemeente Meerssen in gesprek over het afsluiten van een onderhoudsconvenant. Het voornemen is om gezamenlijke afspraken te maken over het onderhoud in het gebied rond de sifon zodat de maatregelen zo optimaal mogelijk op elkaar worden afgestemd.
---
Vervolgstappen onderzoeken maatregelen Geulmonding
Het Geulmondinggebied bij Bunde is zwaar getroffen tijdens de waterramp in juli 2021. Een van de oorzaken was het feit dat de Geulduiker onder het Julianakanaal door, niet voldoende capaciteit had voor die hoeveelheid water. In de eerste helft van 2024 heeft het programma WRL een onderzoek laten doen naar oplossingen om wateroverlast in het Geulmondinggebied te verminderen. De resultaten en de vervolgstappen zijn op 4 juni 2024 toegelicht tijdens een bijeenkomst voor bewoners. Het rapport van het onderzoek vind je hier: www.wachtnietopwater.nl/geulmonding
Na deze bijeenkomst waren er zorgen dat WRL slechts met twee maatregelen aan de slag zou gaan en de rest zou uitstellen tot 2027. Dit beeld klopt niet: WRL gaat ook met de andere effectieve oplossingen verder. We zetten op onze website per maatregel op een rij wat er gaat gebeuren en wat de verwachte planning is.
Verbeteren houtvang en stroomlijnen sifon
WRL gaat op korte termijn een definitief plan maken voor het verbeteren van de houtvang voor de sifon en het stroomlijnen van de sifon-inlaat. Daarna wordt een beslissing genomen over de uitvoering.
Verwachte planning*: In 2025 starten de werkzaamheden.
Kade of dijk langs de Geul
WRL laat op korte termijn onderzoeken hoe bedijking langs de Geul kan zorgen voor betere bescherming van Bunde en voor betere doorstroming van de sifon.
Verwachte planning*: Dit onderzoek is medio 2025 klaar. Daarna wordt een beslissing genomen over de uitvoering. De uitvoering zou in 2026 kunnen starten, afhankelijk van de benodigde procedures en het verloop daarvan.
Geulwater afvoeren naar het Julianakanaal en uitbreiden sifon
Er komt een vervolgonderzoek naar het afvoeren van water van de Geul naar het Julianakanaal. Omdat dit complex is, zal dit onderzoek tijd kosten. Dit geeft de mogelijkheid om tegelijkertijd ook naar oplossingen voor het gebied bovenstrooms te kijken die als alternatief kunnen werken.
Het uitbreiden van de sifon is een ingrijpende en dure oplossing. En bij hoogwater in de Maas is de afvoer beperkt (de Geul kan bij een hoge waterstand in de Maas namelijk niet makkelijk het water in de Maas kwijt) en kan de Geul hogerop alsnog overstromen, bijvoorbeeld bij de brug Maastrichterlaan. Daarom worden deze maatregelen meegenomen in het brede onderzoek naar oplossingen voor het hele stroomgebied van de Geul.
Verwachte planning*: In 2027 wordt een besluit genomen over een totaalpakket aan maatregelen voor het hele stroomgebied van de Geul.
*Let op: de genoemde planning is een schatting en kan veranderen door verschillende factoren, zoals het verloop van benodigde procedures.*
Wethouder Vanessa de Rond: "Ik ben erg blij dat ook in de samenwerking van WRL onze zorgen - en dus de zorgen van onze inwoners - over het knelpunt bij de sifon onderkend worden. Dat we alles moeten doen om te investeren in de veiligheid van onze inwoners in dat gebied. Ik ben erg blij om te horen dat ook de onderzoeken naar de 'brievenbus-oplossing' en de extra sifonbuis al zijn opgepakt. We verwachten in september 2025 de resultaten van deze onderzoeken binnen de verkenning van het hele stroomgebied en dan kunnen we bekijken of het mogelijk is om oplossingen sneller te realiseren."
Meer informatie
Kijk op www.wachtnietopwater.nl/geulmonding.
---
Onderzoek maatregelen stroomgebied Geul
In november start ook de verkenning naar oplossingen voor het hele stroomgebied van de Geul. Dit is het gebied langs de Geul, van de bron in België tot de monding in de Maas. Er zijn meerdere maatregelen nodig die samen moeten zorgen voor minder wateroverlast in het hele gebied. WRL gaat onderzoeken welke maatregelen mogelijk en wenselijk zijn. En of het oplossen van een probleem op de ene plek niet zorgt voor nieuwe problemen op een andere plek. Om andere gebieden beter te beschermen kan het ook nodig zijn om maatregelen te nemen op plekken waar geen overlast is.
Varianten
Tijdens de verkenning worden verschillende varianten samengesteld, elk met een andere mix aan maatregelen. We wegen af wat deze verschillende varianten doen voor de waterveiligheid, wat ze kosten en hoe ze in de omgeving passen. Uiteindelijk kiezen de overheden samen een variant die vervolgens verder uitgewerkt en uitgevoerd wordt.
Inloopbijeenkomst stroomgebied Geul
Wij nodigen u van harte uit voor een inloopbijeenkomst over deze verkenning op dinsdag 26 november tussen 19.00 uur en 21.00 uur in Shimano Experience Center, De Leeuwhof 2 te Valkenburg. Op de website www.wachtnietopwater.nl/geul vindt u meer informatie en kunt u zich aanmelden.
---
Waterprojecten Gemeente Meerssen
Klimaatverandering stelt ons voor steeds grotere uitdagingen. Droogte en wateroverlast komen steeds vaker voor. Ook de gemeente Meerssen heeft diverse malen te maken gehad met ernstige wateroverlast. De gemeente Meerssen is samen met andere partners bezig met allerlei projecten om wateroverlast te beperken. Sommige projecten zijn al in uitvoering. Anderen projecten staan gepland en worden voorbereid. Dat vraagt tijd. In dit artikel lees je meer over diverse waterprojecten die lopen of in voorbereiding zijn.
Maastrichterlaan Bunde
Op dit moment werkt de gemeente aan de Maastrichterlaan in Bunde. De weg richten we verkeersveiliger in. Daarnaast is verbeteren van de waterhuishouding een belangrijk doel van dit project. In de Maastrichterlaan en omgeving is regelmatig sprake van wateroverlast. Wij pakken deze situatie aan door een zogenaamde 'blauwe ader' aan te brengen. Dat betekent dat we naast het bestaande riool een nieuw regenwaterriool aanleggen. Bovendien doen we aanpassingen in de hoogtes van de weg, waardoor we het water dat op de weg valt leiden naar het omliggende groen. In het groen bufferen we het water en zorgen dat het in de bodem zakt. Valt er meer water dan het groen aankan? Dan voeren we dit af naar het nieuwe regenwaterriool. In de toekomst leggen we deze 'blauwe ader' ook aan in de Lindelaan. Daarnaast realiseren we nog een buffer tussen de Maastrichterlaan en de Geul. Meer informatie ->
Blauwe Loper Meerssen
De gemeente Meerssen legt een zogenaamde blauwe loper aan. Dit is een transportleiding voor regenwater richting de Geul. In de eerste fase is deze leiding aangelegd in de Hoogveldweg en Pastoor Dominicus Hexstraat in Meerssen. Het tweede deel van de blauwe loper leggen we aan in de Sint Josephstraat en de Proost de Beaufortstraat. We vangen het water voordat het in de Geul verdwijnt op in een waterbuffer. Deze leggen we aan op het terrein van de voormalige Gerberga Mavo aan de Proost de Beauforstraat. De ontwerpen zijn klaar. We zijn al gestart met voorbereidende werkzaamheden. We hopen na carnaval te starten met de graafwerkzaamheden voor de buffer en na carnaval met de rioleringswerkzaamheden in de weg. Meer informatie ->
Proostenbuurt
Ook in de Proostenbuurt leggen we een regenwaterriool aan en richten we de straten klimaat adaptief en verkeersveiliger in. Meer informatie ->
Afkoppelen Bamford Ulestraten
Door klimaatverandering en de steeds hevigere buien trad de laatste jaren ook in de omgeving van de Beekerweg in Ulestraten regelmatig wateroverlast op. We zetten met name in op het afkoppelen van het verharde oppervlak van de bedrijven op het bedrijventerrein. Het regenwater voeren wij af via een apart regenwaterriool. Dit sluiten we aan op het regenwaterriool in de Beekerweg. Op deze manier verminderen we de wateroverlast in de omgeving Beekerweg. Het project bevindt zich op dit moment nog in de ontwerpfase.
Riooloverstort Hussenbeerg/Slingerberg en de Hussenbeek Geulle
Ter hoogte van de Hussenbergstraat en Slingerberg in Geulle bevindt zich een overstort van het
rioolstelsel. Een overstort is een soort 'veiligheidsklep' die ervoor zorgt, dat de riolering niet onder druk komt te staan bij hevige regenbuien. De overstort bij de Hussenberg loost bij hevige neerslag het overtollige water uit het riool op de Hussenbeek. De Hussenbeek is een primaire watergang van het Waterschap Limburg. Dat betekent dat de beek een hoofdverbinding is in het watersysteem en zorgt voor aanvoer, afvoer en berging van water.
De Hussenbeek is een kwetsbare beek met een zogenaamde Kaderrichtlijn Water (KRW) doelstelling. Deze Europese richtlijn zorgt voor het realiseren en behouden van chemisch schoon en ecologisch gezond oppervlaktewater en grondwater. In dit kader zouden riooloverstorten op deze beek eigenlijk niet moeten plaatsvinden. Het overstortwater zorgt bovendien voor erosie in het gebied. De Hussenbeek snijdt hierdoor diep in het Natura 2000 gebied Bunder- en Elsloërbos in. De waterstroom neemt het erosiemateriaal mee. In lager gelegen vlakkere delen van de beek bezinkt dit materiaal en zorgt voor overlast.
Er zijn maatregelen nodig om te voorkomen dat er meer erosie optreedt in het gebied. Dit willen we combineren met aanpassingen die nodig zijn bij de riooloverstort. Het project bevindt zich nog in de ontwerpfase.
Leukderbeek en Leukdervoetpad in Geulle
In het Bunder- en Elslooërbos bij Moorveld in Geulle liggen de Leukderbeek en het Leukdervoetpad. Deze plek laat duidelijk zien wat de gevolgen zijn van het veranderende klimaat. Hevige buien, die langer duren en vaker voorkomen, zorgen hier voor veel wateroverlast. Water vanaf het plateau komt hier samen en stroomt de berg af over het voetpad, dat hierdoor flink uitspoelt. Het materiaal van het pad wordt meegesleurd en belandt in het bos en in de Leukderbeek. Een ongewenste situatie die negatieve gevolgen heeft voor de directe omgeving en de lokale flora en fauna (vuursalamander). Daarnaast zorgt dit voor wateroverlast voor een aantal huizen. Om de problemen in het gebied aan te pakken is er een samenwerking tussen gemeente Meerssen, Provincie Limburg en Waterschap Limburg. Meer informatie ->
Gansbaan Meerssen
De riolering in de Gansbaan en Hoekweg in Meerssen is in slechte staat. Bovendien is de weg door de jaren heen opgehoogd. Hierdoor is de stoep op enkele plekken bijna gelijk komen te liggen met het asfalt. Dit zorgt ervoor dat regenwater gemakkelijk de stoep op kan stromen. Dat gaan we aanpakken. In september vond een eerste informatieavond plaats waar we de eerste schetsen voor de inrichting van de weg presenteerden en allerlei ideeën en suggesties ontvingen. Met deze feedback gaan we de ontwerpen verder uitwerken. Meer informatie ->
Subsidie beschikbaar voor projecten tegen wateroverlast
Om wateroverlast in Limburg aan te pakken, stelt het programma Waterveiligheid en Ruimte Limburg (WRL) €10 miljoen subsidie beschikbaar in de vorm van een subsidieregeling. Deze regeling biedt een financiële stimulans voor projecten die op de korte termijn bijdragen aan het verminderen van wateroverlast. De regeling wordt opengesteld op 3 december 2024 en loopt tot 1 januari 2027.
Doel van de subsidieregeling
Deze zogenoemde 'kansenregeling' heeft als doel het stimuleren van maatregelen die Limburg beter beschermen tegen wateroverlast. Denk hierbij aan projecten die zorgen voor het vasthouden van water, tijdelijke opslag, of gecontroleerde afvoer. De belangrijkste criteria zijn dat deze maatregelen op korte termijn uitvoerbaar zijn, bijdragen aan het verminderen van wateroverlast en geen negatief effect hebben op een andere plek.
Gedeputeerde Michael Theuns, tevens voorzitter van de regionale actietafel van het programma WRL: "Met deze subsidieregeling zetten we een belangrijke stap in de richting van een betere bescherming van de Limburgers tegen wateroverlast. De focus ligt op maatregelen die al op de plank liggen en met een stimulans versneld tot uitvoering kunnen komen. Daarmee verzilveren we korte termijn kansen die bijdragen aan een betere bescherming, vooruitlopend op de stroomgebiedsbrede aanpak van WRL."
Wie kan subsidie aanvragen?
De subsidieregeling staat open voor iedereen die een geschikt project kan indienen, zowel (overheids)organisaties als particulieren. De betrokken overheden bij het programma WRL kunnen geen subsidie aanvragen voor maatregelen die onder hun reguliere beheer- en uitvoeringstaak vallen.
Looptijd en tranches
De subsidieregeling is verdeeld in twee tranches van elk €5 miljoen. De eerste tranche is geopend van 3 december 2024 tot 1 juli 2025, en de tweede tranche loopt van 1 januari 2026 tot 15 september 2026.
Aanvragen en meer informatie
Vanaf 3 december as. kunnen aanvragen worden ingediend via het subsidieloket van Provincie Limburg. De regeling hanteert een 'wie het eerst komt, het eerst maalt'-principe, waarbij complete aanvragen in volgorde van ontvangst worden behandeld. Voor meer informatie kunnen belangstellenden alvast terecht op www.wachtnietopwater.nl/kansenregeling.
---
Mogelijk woningbouw bij Meerstraat Bunde
Gemeenten in Nederland staan de komende jaren voor de grote uitdaging voldoende (betaalbare) woningen te bouwen. Dat is vastgelegd in de zogenaamde Woondeals. Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Meerssen wil in deze collegeperiode 150-500 woningen realiseren in onze gemeente. Daarom onderzoeken we op welke locaties woningbouw mogelijk is.
Op de agrarische percelen tussen bedrijventerrein de Meer en de woonbuurt aan de Maasstraat in Bunde wil projectontwikkelaar Grouwels-Daelmans een woningbouwplan realiseren. De gemeente Meerssen heeft bij de ontwikkelaar erop aangedrongen het wateraspect goed te onderzoeken.
Enerzijds om droge voeten te houden voor de mogelijke toekomstige bewoners. Anderzijds om te onderzoeken welke effecten woningbouw kan hebben op de omliggende bebouwing. Het gebied kenmerkt zich als watergevoelig. Dit aspect verdient dan ook extra aandacht. Pas als alles is afgerond, neemt het college van B&W een besluit. We willen namelijk op basis van gedegen onderzoeken een goede afweging maken of woningbouw op deze locatie mogelijk is.
---
Zuidelijk Maasdal
De Maas en Zuid-Limburg zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De rivier en haar oevers zijn een bron van werkgelegenheid, bieden ontspanning en veel mensen wonen in dit prachtige gebied. Het water heeft ook een minder mooie kant. Klimaatverandering zorgt voor extremer weer met meer kans op overstromingen en schade. Om in het gebied van de Belgische grens bij Eijsden tot en met de monding van de Geul bij Voulwames veilig te kunnen blijven wonen, werken, recreëren en varen, zijn maatregelen nodig.
Het project Zuidelijk Maasdal werkt aan in een viertal opgaven. Dit zijn opgaven rond hoogwaterveiligheid, vlot en veilig transport over water, ruimtelijke ontwikkelingen en natuurversterking. Het project staat aan het begin van de verkenningsfase. De fase waarin oplossingen voor de opgaven worden verkend en onderzocht. Kijk voor meer informatie op www.zuidelijkmaasdal.nl.
---
Waterschap en gemeente Meerssen brengen 'Water in Balans'
In het centrum van Meerssen ondervinden inwoners en ondernemers overlast bij hevige regenval. Waterschap Limburg werkt al jaren intensief samen met gemeente Meerssen aan de aanpak van de knelpunten. Er zijn al een aantal stappen gezet om de kans op wateroverlast te verkleinen en hiermee gaan we de komende jaren door. Wat is er tot nu toe gerealiseerd en hoe gaan we verder aan de slag?
De aanpak van wateroverlastknelpunten wordt gefaseerd uitgevoerd. Fase 1 stond in het teken van relatief snel te realiseren maatregelen. In fase 2 wordt nog meer buffercapaciteit aangelegd. Dankzij de medewerking van grondeigenaren is het gelukt om nog meer maatregelen te nemen om wateroverlast te beperken. De voorbereidingen namen veel tijd in beslag, maar inmiddels kunnen we de uitvoering plannen in 2025. Tot slot volgt fase 3: de verkenningsfase met een hoofdrol voor Landgoed Vliek.
Fase 1: Reeds gerealiseerd
Op diverse locaties heeft het waterschap en de gemeente extra buffers aangelegd op eigen gronden. Deze buffers zorgen ervoor dat bij hevige neerslag meer water kan worden opgevangen en vertraagd kan worden afgevoerd, waardoor de kans op wateroverlast afneemt. Enkele voorbeelden: langs de Watervalweg zijn dammen aangelegd op het terrein van Waterleiding Maatschappij Limburg (WML), aan de Visweg heeft het waterschap een buffer ingericht en bij de Pletsmolen heeft de gemeente extra ruimte voor water gecreëerd.
Daarnaast heeft de gemeente in deze fase de volgende maatregelen genomen:
- verlaging van het fietspad aan de Proost Beaufortstraat;
- verbetering van de waterafvoer bij parkeerplaats 't Bergske;
- verhoging van landbouwwegen ten noorden van Meerssen;
- aanleg van een waterberging van 760 m³ bij Kindcentrum De Wereldster.
Fase 2: Vergroten waterbuffers
In de tweede fase breiden we de buffercapaciteit verder uit. Deze extra ruimte voor water is mogelijk dankzij de medewerking van grondeigenaren. Onze plannen zijn bovendien aangepast naar aanleiding van de extreme regenbuien in 2021.
Naast de aanleg van een nieuwe buffer op het terrein van Waterleiding Maatschappij Limburg (WML) aan de Molenweg, werkt WML ook mee aan de optimalisatie en permanente realisatie van de tijdelijke dammen aan de Waterval. Bij de Visweg creëren we een extra buffer naast de bestaande buffer. In overleg met de grondeigenaar leggen we hier een dam aan, zodat overtollig water tijdelijk in hun tuin kan worden vastgehouden. In de komende drie maanden selecteren we een aannemer, waarna de uitvoering kan beginnen.
Extra buffercapaciteit
Op locaties aan de Visweg, Wijngaardsberg, Molenweg, Waterval en Daniëlsteeg wordt de buffercapaciteit uitgebreid. Hierdoor kan bij hevige neerslag minder water ineens in piekafvoer wegstromen, wat het systeem de tijd geeft om het water geleidelijk af te voeren naar de Geul. Met deze maatregelen, die volgen op de eerste fase, wordt de kans op wateroverlast in het bebouwde gebied van Meerssen verder verkleind.
Op weg naar uitvoering
Het waterschap rondt momenteel de laatste voorbereidingen af voor de uitvoering. De nodige onderzoeken, waaronder die naar archeologie en flora en fauna, het verkrijgen van de vereiste vergunningen en het uitwerken van het plan hebben veel tijd gekost. Met dit uitgewerkte plan kan de nog te selecteren aannemer binnenkort aan de slag.
Fase 3: Verkenning Landgoed Vliek
In deze fase onderzoeken we de mogelijkheden om water vast te houden op Landgoed Vliek, in samenwerking met de gemeente Meerssen en de eigenaar van het landgoed. Bureau Verbeek begeleidt dit proces, en vanwege de status van Landgoed Vliek als rijksmonument denkt ook de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) mee. Naast waterberging kijken we naar opties om de Vliekerwaterlossing te verbeteren. We verwachten eind 2024 een schets te hebben waarin alle partijen zich kunnen vinden. In 2025 wordt deze schets verder uitgewerkt tot een technische tekening. Er worden dan de benodigde onderzoeken uitgevoerd en een projectbesluit opgesteld. Als alles volgens plan verloopt, kunnen de voorbereidingen voor de uitvoering starten, met een beoogde start van de werkzaamheden eind 2026 of begin 2027.
Graften in Waterval
Daarnaast onderzoeken we de mogelijkheden voor het aanplanten van graften op de hellingen in Waterval. Dit zijn 10 tot 15 meter brede houtwallen, met een gevarieerde beplanting. De beplanting heeft een waterremmende werking en draagt bij aan de biodiversiteit in dit gebied. De graften worden begin 2025 aangeplant.
''Dankzij een nauwe samenwerking met de gemeente komen we tot effectieve oplossingen om wateroverlast te verminderen. Met deze maatregelen leveren we een waardevolle bijdrage aan een duurzame en veilige leefomgeving voor de inwoners van Meerssen." – Josette Van Wersch, dagelijks bestuurder Waterschap Limburg.
---
Samen worden we waterweerbaar
Alle bovengenoemde inspanningen dragen bij aan het verkleinen van de kans op wateroverlast. Toch is wateroverlast nooit helemaal te voorkomen.
Zelf kun je ook verschillende dingen doen om je voor te bereiden. Kijk op www.wachtnietopwater.nl voor praktische tips en informatie. Over wat je voor, tijdens en na wateroverlast kunt doen om schade te verminderen. Zo worden we samen waterweerbaar.